بی اختیاری ادراری (از دست رفتن کنترل مثانه) یکی از مشکلات رایج و اغلب شرم‌سارکننده می باشد.

شدت این شرایط از تخلیه‌ ی ناگهانی ادرار در زمان سرفه یا عطسه تا احتیاج مبرم به تخلیه‌ ی ادرار که شخص فرصت رفتن به توالت را نمی یابد متغیر می باشد.

اگرچه بی اختیاری ادراری با افزایش سن زیادتر رخ می‌ دهد، این شرایط پیامد حتمی مسن شدن نمی باشد.

درمان

درمان بی اختیاری ادراری به نوع، شدت و دلیل زمینه‌ ای آن وابسته است. شاید به ترکیب چند شیوه برای درمان نیاز باشد.

در صورتی که یک بیماری زمینه‌ ای دلیل بروز نشانه ها است، پزشک اول بیماری را درمان می نماید.

پزشک اول شیوه ای را پیشنهاد می نماید که از همه کمتر تهاجمی می باشد و سپس در صورت موفق نبودن این شیوه، به سراغ سایر گزینه‌ ها می‌رود.

بیشتر بخوانید: اوروپاتی انسدادی 

۱. شیوه های رفتاری

امکان دارد پزشک موارد زیر را پیشنهاد نماید:

• آموزش مثانه: جهت به تاخیر انداختن ادرار پس از احساس احتیاج مبرم به دفع. اول می‌ توانید هر دفعه که احتیاج به دفع ادرار دارید، انجام تخلیه را ده دقیقه به تاخیر بیندازید. هدف این می باشد که فاصله‌ ی رفتن به دستشویی طولانی‌ تر گردد تا موقعی که تنها هر 2.5 تا 3.5 ساعت در میان به سرویس بروید.
• دفع دوباره: جهت این که یاد بگیرید مثانه را کاملا تخلیه نمائید تا از بی اختیاری سرریز پیشگیری شود. دفع دوباره یعنی پس از دفع ادرار چند دقیقه صبر نموده و سپس مجددا تلاش نمائید تا مثانه را خالی نمائید.
• برنامه ریزی برای رفتن به دستشویی: در این شیوه به جای این که صبر نمائید تا حس دفع ادرار به شما دست بدهد، هر دو تا چهار ساعت ادرار را دفع می نمائید. 
• کنترل کردن مایعات و رژیم غذایی: جهت باز پس گرفتن کنترل مثانه. نیاز می باشد مصرف الکل، کافئین یا غذاهای اسیدی را کم کرده یا قطع نمائید. کم کردن مصرف مایعات، کم شدن وزن یا افزایش فعالیت فیزیکی هم می‌ تواند سبب تسکین نشانه ها شود.

۲. ورزش عضله های کف لگن

امکان دارد پزشک پیشنهاد بدهد مرتبا این ورزش را انجام بدهید تا عضله هایی که به کنترل دفع ادرار کمک مینمایند قوی شوند.

این ورزش که ورزش کگل هم نامیده می شود، به خصوص برای بی اختیاری استرس تاثیرگذار می باشد ولی به بی اختیاری مبرم هم کمک می نماید.

بیشتر بخوانید: بی اختیاری ادراری، دلایل و درمان

برای ورزش کف لگن، تصور نمائید تلاش می کنید جلوی سرریز شدن ادرار را بگیرید. بعد:

• عضله هایی را که برای توقف ادرار از آن استفاده می نمائید منقبض نمائید و برای مدت زمان پنج ثانیه نگه دارید. بعد پنج ثانیه استراحت نمائید. (در صورتی که انجام این کار برایتان سخت می باشد، با دو ثانیه انقباض و سه ثانیه استراحت آغاز نمائید.)
• کم‌ کم زمان انقباض را به ده ثانیه افزایش دهید.
• روزی حداقل سه مرتبه این ده ثانیه را تکرار نمائید.

پزشک جهت تشخیص این که می بایست کدام یک از عضلات را منقبض نمائید، به شما توصیه می کند با فیزیوتراپ کار کنید یا شیوه های بیوفیدبک را امتحان نمائید.

۳. تحریک الکتریکی

در این شیوه، الکترودهایی به شکل موقتی وارد رکتوم یا واژن می گردد تا عضله های کف لگن تحریک و قوی گردند.

تحریک الکتریکی آرام به بی اختیاری استرس و بی اختیاری مبرم کمک می نماید ولی طی چند ماه به چند مرتبه درمان احتیاج دارید.

بیشتر بخوانید: پارگی کلیه، علائم، علل

۴. دارو

به طور معمول برای درمان بی اختیاری ادراری از داروهای زیر استفاده می گردد:

• داروی خنثی گر تاثیر استیل کولین: این داروها به بهتر کردن بیش فعالی مثانه کمک نموده و در درمان بی اختیاری مبرم مفید می باشند. از قبیل این داروها می شود به اکسی بوتینین (دیتروپان اکس ال)، تولترودین (دترول)، داریفناسین (انابلکس)، فسوترودین (توویاز)، سولیفناسین (وسیکار) و تروسپیوم (سانکتورا) اشاره داشت.
• میرابگرون (میربتریک): این دارو که جهت درمان بی اختیاری مبرم استفاده می شود، عضله های مثانه را ریلکس می نماید و ظرفیت مثانه جهت نگهداری ادرار را زیاد می کند. همینطور سبب می‌شود مقدار دفع ادرار در هر مرتبه زیاد شود تا مثانه بهتر تخلیه گردد.
• داروهای مسدودکننده‌ی بتا: این داروها به آقایانی که از بی اختیاری مبرم یا سرریز در حال رنج بردن هستند کمک می نماید تا عضله های مثانه و فیبرهای عضلانی در پروستات ریلکس گردند و عمل تخلیه ساده تر صورت بپذیرد. از جمله می‌ شود به تامسولوسین (فلومکس)، آلفوزوسین (اوروکساترال)، سیلودوسین (راپافلو)، دوکسازوسین (کاردورا) و ترازوسین اشاره داشت.
• استروژن موضعی: مصرف دوز کم استروژن موضعی به شکل کرم، حلقه یا برچسب واژن به جوان‌ سازی بافت مجرای ادرار و ناحیه‌ ی واژن کمک می نماید. استروژن سیستمیک (مصرف کردن قرص استروژن) جهت درمان بی اختیاری ادراری پیشنهاد نمی گردد و حتی امکان دارد این وضعیت را بدتر نماید.

بیشتر بخوانید: لیزر درمانی سنگ کلیه 

۵. دستگاه‌ های پزشکی

دستگاه‌ های زیر جهت درمان بی اختیاری ادرار در خانم ها مورد استفاده قرار داده می شود:

• وارد نمودن دستگاه به مجرای ادرار: پیش از انجام دادن فعالیت‌ های خاص، مثل تنیس که سبب تحریک بی اختیاری می گردد، یک دستگاه کوچک و مانند تامپون وارد مجرای ادرار می گردد. این دستگاه از تخلیه‌ی ناخودآگاه ممانعت می کند و پیش از دفع ادرار خارج می گردد.
• شیاف مهبل: در این شیوه یک حلقه‌ ی سفت را وارد واژن می نمائید و همه ی روز در نمی‌ آورید. به طور معمول کسانی که دچار افتادگی لگن می باشند و به همین علت از بی‌ اختیاری رنج می‌ برند از این دستگاه استفاده می نمایند. شیاف مهبل به نگهداری مثانه در بالا، که نزدیک واژن می باشد، کمک مینماید تا مانع از بی اختیاری گردد.