سندرم مثانه ی دردناک یا سیستیت بینابینی یک بیماری مزمن مثانه می باشد که بیشتر به همراه درد در ناحیه مثانه و درد لگن و تکرر ادرار است.

این بیماری در خانم ها رایج تر از آقایان می باشد و تاثیرات طولانی مدت بر کیفیت زندگی خواهد گذاشت.

بیشتر بخوانید: روش های کنترل بی اختیاری ادرار

علامت ها و نشانه ها:

علامت های بیماری سیستیت بینابینی از شخصی به شخص دیگر تفاوت دارد و حتی در طول زمان در یک شخص دوره های نوسان و فروکش خواهد داشت.

مهم ترین نشانه ها عبارتند از:

درد که در زنان میان واژن و مقعد و در مردان میان بیضه و مقعد می باشد. درد در لگن به شکل مزمن و طولانی مدت امکان دارد اتفاق بیفتد.

نشانه های ادراری به شکل احساس فوریت ادرار، سوزش در ادرار، تکرر ادرار، هم در روز و هم در شب مشاهده می گردد و اکثرا هر دفعه حجم اندکی ادرار دفع می گردد.

اکثرا با پرشدن مثانه حسی ناخوشایند به شکل فشار یا درد ایجاد می گردد که با ادرار نمودن این درد کم میشود.

درد امکان دارد در طی رابطه جنسی نیز مشاهده شود.

دلیل سندرم مثانه دردناک

هر چند علت اصلی این بیماری ناشناخته می باشد اما علل احتمال زیادی برای آن مطرح گردیده است.

یکی از علل مطرح گردیده، نقص در لایه اپیتلیال یا پوشش مثانه می باشد که اجازه وارد شدن برخی از مواد سمی ادرار را به لایه های زیرین داده و سبب تحریک آنها می گردد.

سایر علل شامل دلایل ارثی، واکنش آلرژی و یا واکنش خودایمنی است.

بیشتر بخوانید: علائم عفونت کلیه

عوامل خطرناک در سندرم مثانه دردناک

جنس:

این بیماری در زنان خیلی زیادتر از مردان مشاهده می شود.

در اغلب موارد نشانه های ادراری در مردانی که مشکوک به سندرم مثانه دردناک می باشند در حقیقت مرتبط با التهاب پروستات می باشد.

رنگ پوست و مو:

اشخاصی که پوست روشن و موی قرمزی دارند زیادتر مستعد به درگیری سندرم مثانه دردناک می باشند.

سن:

زیادترین محدوده سنی این بیماری حدودا 30 سال و بالاتر از آن می باشد.

عارضه های بیماری:

کم شدن ظرفیت مثانه:

 به دلیل کم شدن ظرفیت مثانه این بیماران احتیاج به دفع مکرر ادرار، هر دفعه با حجم کم در طول شبانه روز خواهند داشت.

استرس و اضطراب و خواب ناکافی:

احتایج به دستشویی رفتن مکرر مخصوصا در ساعت های شب در کیفیت خواب شخص اثر نامطلوبی خواهد داشت.

افزون بر این استرس یافتن دستشویی در ساعت هایی که شخص بیرون از منزل می باشد سبب اضطراب و افسردگی در بیمار می گردد.

کم شدن میزان کیفیت رابطه جنسی:

به دلیل دردی که این بیماران در لگن حس می نمایند و حس پری مداوم مثانه، قادر به برقرار کردن رابطه جنسی رضایت بخشی نخواهند بود.

بیشتر بخوانید: سیستوسل (افتادگی مثانه)

تشخیص دادن سندرم مثانه دردناک:

گرفتن شرح حال از بیمار به صورت دقیق:

توجه کردن به تعداد دفعه های ادرار ثبت گردیده به وسیله بیمار و توالی زمانی آن ها و همینطور مقدار مایعات مصرف شده توسط بیمار در طول شبانه روز نقش کمک رسانی در تشخیص بیماری به وسیله پزشک خواهد داشت.

آزمایش ادرار:

یک نمونه ادرار می بایست حتما به وسیله بیمار گرفته شود و به وجود داشتن عفونت ادراری یا خون در ادرار توجه گردد.

سیستوسکپی:

سیستوسکپی در حقیقت مشاهده ی سطح و پوشش درونی مجرا و مثانه از راه وارد نمودن سیستوسکپ از راه مجرای ادرار می باشد.

در طول سیستوسکپی پزشک ظرفیت مثانه را با پر نمودن مثانه با سرم ارزیابی خواهد کرد. این کار می بایست در اتاق عمل و تحت بی حسی نخاعی انجام گیرد.

بیوپسی مثانه:

به طور معمول برای تفاوت این بیماری از سرطان مثانه و تشخیص بیماری به صورت دقیق تر توسط پزشک در طی سیستوسکپی تحت بی حسی نخاعی، چند نمونه بیوپسی از مثانه بر خواهد داشت تا چک کردن میکروسکوپی روی آن ها انجام گیرد.

سیتولوژی ادرار:

یک نمونه ادرار به وسیله بیمار گرفته شده و در آزمایشگاه سلولی مولکولی برای افتراق از سلول های سرطانی بررسی می شود.

بیشتر بخوانید: بیماری های غدد جنسی و دستگاه تناسلی 

درمان سندرم مثانه دردناک:

هر چند درمان های گوناگونی برای این بیماری مطرح گردیده است اما نکته مهم این می باشد که یک درمان استانداردی برای تمام افراد موجود نیست.

بدین معنا که درمانی که برای یک شخص تاثیرگذار می باشد امکان دارد برای دیگری تاثیرگذار نباشد و یک بیمار امکان دارد احتیاج داشته باشد درمان های گوناگون یا ترکیبی از چند درمان را استفاده نماید تا به نتیجه ی مطلوب دست یابد.

شیوه ی تحریک عصبی( Nerve stimulation )

در این شیوه در حقیقت هدف اصلی، تحریک کردن عصب هایی می باشد که در نتیجه تحریک آن ها با آزاد شدن برخی نوروترنسمیترها و واسطه ی شیمیایی در بدن، درد در لگن و انقباض های مثانه کم شود.

دو روش برای این کار معرفی گردیده در روش اول که به نام TENS شناخته می گردد تحریک عصبی با پالس الکتریکی ملایمی از سطح پوست به عصب تیبیال داده خواهد شد.

به دلیل ارتباط های عصبی که میان شاخه های حسی و حرکتی این عصب با سگمان های نخاعی ساکرال موجود است، این شیوه سبب بهبود دردهای لگنی و در برخی افراد کم شدن تکرر ادرار می گردد.

تحریک عصب

روش دیگر تحریک عصبی sacral nerve stimulation یا تحریک عصب ساکرال یا خاجی می باشد.
براساس اینکه اعصاب ساکرال یک اتصال و رابطه ی اصلی و اولیه میان مرکز کنترل ادرار در طناب نخاعی و مثانه می باشد، تحریک این عصب قادر است سبب کم شدن حس فوریت ادرار و کاهش درد در بیماری سیستیت بینابینی گردد.

در این روش اول در مرحله آزمایشی یک سیم خیلی نازک نزدیک به سگمان نخاعی S3 وارد می گردد و با ارسال پالس الکتریکی به عصب ساکرال پاسخ بیمار به این روش ارزیابی می گردد.

اگر این شیوه سبب کم شدن حس درد و تکرر و فوریت ادرار گردد، می شود با جراحی برای این بیمار(مانند پیس میکر قلب) یک پیس میکر دائم در سگمان نخاعی ساکرال قرار داد.

شیوه های جراحی:

این شیوه ها شامل فولگوراسیون(سوختن) زخم مثانه، رزکشن(برداشت) زخم مثانه و یا بالا بردن حجم مثانه با اضافه کردن بخشی از روده به مثانه است.