ما در این مقاله به مبحث تشخیص سرطان مثانه می پردازیم. جهت مشاوره و انجام تمامی خدمات در مرکز اورولوژی جهانشهر مانند: لیزر پروستات، درمان زگیل تناسلی و اختلال نعوظ، واریکوسل میکروسکوپی و درمان ناتوانی جنسی، لیزر سنگ کلیه، جراحی زیبایی مردان، انجام نوار مثانه، شاک ویو نعوظ، شاک ویو پلاک پیرونی، شاک ویو، وازکتومی سرپایی در کرج، درمان ناباروری در کرج، درمان سرطان پروستات و بی اختیاری ادرار، سیستوسکوپی فلکسیبل، درمان عفونت تناسلی و ادراری، جراحی ترمیمی تناسلی، بیماری جنسی و وازکتومی در کرج  …. در جهانشهر کرج میتوانید جهت مشاوره و درخواست نوبت خود با مشاوران ما در ارتباط باشید.

سرطان مثانه

سرطان مثانه یکی از رایج‌ ترین انواع سرطان‌ های دستگاه ادراری است که بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال و به‌ ویژه مردان مشاهده می‌ شود. این سرطان معمولاً از سلول‌ های پوششی داخلی مثانه آغاز می‌ شود و در صورت عدم تشخیص به موقع، می‌ تواند به سایر قسمت‌ های بدن گسترش یابد. درک مفهوم سرطان مثانه و اهمیت تشخیص زودهنگام آن، می‌ تواند نقش بسیار مؤثری در درمان موفق و کاهش عوارض داشته باشد.

شیوع و اهمیت تشخیص زودهنگام

بر اساس آمارهای جهانی، سالانه صدها هزار نفر به سرطان مثانه مبتلا می‌ شوند. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و تشخیص به‌ موقع سرطان مثانه می‌ تواند تا حد زیادی شانس بهبودی کامل را افزایش دهد. در بسیاری از موارد، بیماران به دلیل ناآگاهی از علائم اولیه، دیر به پزشک مراجعه می‌ کنند و این امر می‌ تواند روند درمان را پیچیده‌ تر کند.

عوامل خطر سرطان مثانه

از جمله مهم‌ ترین عوامل خطر می‌ توان به استعمال دخانیات، تماس با مواد شیمیایی صنعتی، عفونت‌ های مزمن مثانه، سابقه خانوادگی سرطان مثانه و پرتودرمانی اشاره کرد. توجه به این عوامل و غربالگری منظم در افراد پرخطر می‌ تواند در تشخیص سرطان مثانه بسیار مؤثر باشد.

علائم هشداردهنده سرطان مثانه

علائم اولیه

وجود خون در ادرار (هماچوری)

یکی از بارزترین علائم اولیه سرطان مثانه، وجود خون در ادرار است. این علامت معمولاً بدون درد است و ممکن است به‌ صورت متناوب ظاهر شود. تشخیص به‌ موقع این علامت، گام بزرگی در تشخیص سرطان مثانه محسوب می‌ شود.

تغییرات در عادت ادراری

تکرر ادرار، سوزش هنگام دفع ادرار و احساس اضطرار برای ادرار کردن از دیگر علائم هشداردهنده هستند. این تغییرات اگر به‌ طور ناگهانی و بدون علت مشخص رخ دهند، باید جدی گرفته شوند.

علائم پیشرفته

درد در ناحیه لگن یا کمر

در مراحل پیشرفته‌ تر، ممکن است بیمار دچار درد در نواحی لگن، کمر یا حتی استخوان‌ ها شود که نشان‌ دهنده گسترش سرطان است.

کاهش وزن یا ضعف بدن

کاهش وزن ناگهانی، خستگی مزمن و ضعف عمومی بدن نیز می‌ توانند نشانه‌ هایی از پیشرفت بیماری باشند و نباید نادیده گرفته شوند.

روش‌ های تشخیص سرطان مثانه

معاینه بالینی و شرح حال

اولین قدم در تشخیص سرطان مثانه، گرفتن شرح حال کامل از بیمار و انجام معاینه بالینی دقیق است. پزشک با بررسی علائم، سابقه خانوادگی، سبک زندگی و عوامل خطر، تصمیم به انجام آزمایش‌ های تخصصی‌ تر می‌ گیرد.

آزمایش‌ های آزمایشگاهی

آزمایش ادرار

آزمایش کامل ادرار می‌ تواند وجود خون، عفونت یا سایر ناهنجاری‌ ها را نشان دهد که در کنار دیگر روش‌ ها به تشخیص سرطان مثانه کمک می‌ کند.

سیتولوژی ادرار

در این آزمایش، نمونه‌ ای از ادرار برای بررسی وجود سلول‌ های سرطانی زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌ گیرد. اگرچه حساسیت آن پایین است، اما در صورت مثبت بودن، بسیار قابل اعتماد است.

تصویربرداری

سی‌ تی‌ اسکن (CT)

CT اسکن با استفاده از اشعه ایکس، تصاویر دقیقی از مثانه و ساختارهای اطراف آن ارائه می‌ دهد و در تشخیص توده‌ ها بسیار مؤثر است.

MRI

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) نیز به‌ ویژه در بررسی گسترش موضعی سرطان به بافت‌ های مجاور کاربرد دارد.

سونوگرافی

این روش غیرتهاجمی برای بررسی وجود توده یا ضخامت غیرطبیعی دیواره مثانه به کار می‌ رود.

سیستوسکوپی؛ روش طلایی تشخیص

سیستوسکوپی معمولی

سیستوسکوپی فرآیندی است که طی آن، پزشک با استفاده از یک دوربین نازک و انعطاف‌ پذیر که از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌ شود، داخل مثانه را مستقیماً مشاهده می‌ کند.

بیوپسی مثانه

در صورتی که ضایعه مشکوکی در سیستوسکوپی دیده شود، نمونه‌ برداری (بیوپسی) از آن انجام شده و برای بررسی دقیق‌ تر به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال می‌ شود. این روش یکی از قطعی‌ ترین راه‌ ها برای تشخیص سرطان مثانه است.

تفاوت تشخیص سرطان مثانه با سایر بیماری‌ های ادراری

تمایز با عفونت‌ های ادراری

علائمی مانند سوزش ادرار و تکرر ادرار ممکن است با عفونت‌ های ادراری اشتباه گرفته شوند. اما وجود خون بدون درد در ادرار یا ادامه‌ دار بودن علائم علیرغم درمان‌ های رایج باید زنگ خطر سرطان مثانه باشد.

افتراق با سنگ‌ های کلیه و مثانه

سنگ‌ های ادراری نیز می‌ توانند باعث هماچوری شوند، اما درد شدید و ناگهانی معمولاً آن‌ ها را از سرطان مثانه متمایز می‌ کند. استفاده از تصویربرداری و سیستوسکوپی در افتراق این دو بسیار مؤثر است.

نقش ژنتیک و تست‌ های نوین در تشخیص دقیق‌ تر

آزمایش‌ های ژنتیکی و بیومارکرها

پیشرفت‌ های ژنتیکی باعث شده‌ اند تا بتوان از تست‌ هایی خاص برای شناسایی نشانگرهای زیستی (بیومارکرها) استفاده کرد که احتمال بروز سرطان مثانه را افزایش می‌ دهند. این تست‌ ها به‌ ویژه در افراد با سابقه خانوادگی مفید هستند.

آینده تشخیص با کمک هوش مصنوعی و یادگیری ماشین

امروزه الگوریتم‌ های مبتنی بر هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در حال کمک به پزشکان برای تشخیص سریع‌ تر و دقیق‌ تر سرطان مثانه هستند. این فناوری‌ ها می‌ توانند داده‌ های پیچیده تصویربرداری یا آزمایشگاهی را تحلیل کرده و الگوهای پنهان را آشکار سازند.

جمع‌ بندی و توصیه‌ های نهایی

اهمیت مراجعه به موقع به پزشک

تشخیص سرطان مثانه در مراحل اولیه می‌ تواند تفاوت بین درمان موفق و پیشرفت خطرناک بیماری باشد. بنابراین در صورت مشاهده علائم مشکوک، بدون تأخیر به پزشک مراجعه کنید.

غربالگری در افراد پرخطر

افرادی که در معرض عوامل خطر بیشتری قرار دارند، مانند سیگاری‌ ها، کارکنان صنایع شیمیایی یا دارای سابقه خانوادگی، باید به‌ صورت منظم تحت غربالگری و معاینه قرار گیرند. غربالگری هدفمند می‌ تواند در تشخیص سرطان مثانه بسیار مؤثر و نجات‌ بخش باشد.

تشخیص سرطان مثانه

سایر عواملی که می توانند خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش دهند عبارتند از:

• رادیوتراپی برای درمان سرطان های قبلی نزدیک مثانه، مانند سرطان روده
• درمان قبلی با داروهای شیمی درمانی خاص، مانند سیکلوفسفامید و سیس پلاتین
• جراحی قبلی برای برداشتن بخشی از غده پروستات، در طول درمان برای بزرگ شدن خوش خیم پروستات
• داشتن دیابت تصور می شود سرطان مثانه با درمان های خاصی برای دیابت نوع 2 مرتبط است
• داشتن یک لوله در مثانه (یک کاتتر ساکن) برای مدت طولانی، زیرا آسیب عصبی دارید که منجر به فلج می شود.
• درازمدت یا مکرر عفونت‌های دستگاه ادراری (UTIs)
• دراز مدت سنگ مثانه
• یائسگی زودرس  (قبل از 42 سالگی)
• عفونت درمان نشده به نام شیستوزومیاز، که توسط انگلی که در آب شیرین زندگی می‌کند ایجاد می‌شود این مورد بسیار نادر است.

بیشتر بخوانید: 8 فواید شاک ویو تراپی برای بیماری پیرونی

سرطان مثانه چگونه گسترش می یابد؟

سرطان مثانه اکثرااً در سلول های پوشش مثانه آغاز می شود. در برخی موارد، ممکن است به عضله مثانه اطراف گسترش یابد. اگر سرطان به این عضله نفوذ کند، می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن، معمولاً از طریق سیستم لنفاوی گسترش یابد.

اگر سرطان مثانه به سایر قسمت‌های بدن، مانند سایر اندام‌ها گسترش یابد، به آن سرطان مثانه متاستاتیک می‌گویند.

تشخیص سرطان مثانه

اگر علائم سرطان مثانه مانند خون در ادرار دارید، باید با پزشک عمومی خود صحبت کنید. پزشک عمومی شما ممکن است در مورد علائم، سابقه خانوادگی و اینکه آیا در معرض علل احتمالی سرطان مثانه، مانند سیگار کشیدن قرار گرفته‌اید، سؤال کند. در برخی موارد، پزشک عمومی شما ممکن است درخواست نمونه ادرار کند، بنابراین می‌توان آن را در آزمایشگاه برای ردیابی خون، باکتری یا سلول‌های غیرطبیعی آزمایش کرد.

پزشک عمومی شما ممکن است معاینه فیزیکی راست روده و واژن شما را نیز انجام دهد، زیرا سرطان مثانه گاهی اوقات باعث ایجاد توده قابل توجهی می‌شود که روی آنها فشار می‌آورد. اگر پزشک مشکوک به سرطان مثانه باشد، برای آزمایش‌های بیشتر به بیمارستان ارجاع داده می‌شوید. در سال 2015، موسسه ملی تعالی بهداشت و مراقبت (NICE) دستورالعمل هایی را برای کمک به پزشکان عمومی برای تشخیص علائم و نشانه های سرطان مثانه منتشر کرد. و افراد را سریعتر برای آزمایش های مناسب معرفی کنید. دریابید چه کسی باید برای آزمایشات بیشتر مشکوک به سرطان مثانه ارجاع شود.

بیشتر بخوانید: سیستوسکوپی انعطاف پذیر شامل چه مواردی است؟

در بیمارستان

برخی از بیمارستان‌ ها دارای کلینیک‌ های تخصصی برای افراد مبتلا به خون در ادرار هستند، در حالی که برخی دیگر دارای بخش‌ های تخصصی اورولوژی برای افراد مبتلا به مشکلات دستگاه ادراری هستند.

سیستوسکوپی

اگر به یک متخصص بیمارستان ارجاع داده شده اید و آنها فکر می کنند ممکن است سرطان مثانه داشته باشید، ابتدا باید سیستوسکوپی به شما پیشنهاد شود. این روش به متخصص اجازه می دهد تا با عبور سیستوسکوپ از مجرای ادرار (لوله ای که از طریق آن ادرار می کنید) داخل مثانه شما را بررسی کند. سیستوسکوپ یک لوله نازک با دوربین و نور در انتهای آن است. قبل از انجام سیستوسکوپی، یک بی حس کننده موضعی ژل روی مجرای ادرار (لوله ای که از طریق آن ادرار می کنید) استفاده می شود تا هر دردی را احساس کنید ژل همچنین به سیستوسکوپ کمک می‌کند تا راحت‌ تر وارد مجرای ادرار شود. این تکنیک معمولاً نزدیک به 5 دقیقه طول می کشد.

اسکن تصویربرداری

امکان دارد یک سی تی اسکن یا اسکن MRI. اوروگرام داخل وریدی (IV) هم امکان دارد برای بررسی کل سیستم ادراری قبل یا بعد از درمان سرطان مثانه استفاده بشود. در طی این روش، رنگ به جریان خون شما تزریق می شود و از اشعه ایکس برای بررسی آن در هنگام عبور از سیستم ادراری استفاده می شود.

بیشتر بخوانید: سیستوسکوپی فلکسیبل یا منعطف

برداشتن تومور مثانه به وسیله ی مجرای ادرار (TURBT)

اگر در طول سیستوسکوپی، ناهنجاری هایی در مثانه شما پیدا شد، باید به شما عمل جراحی به نام TURBT پیشنهاد شود. بنابراین، می‌توان هر ناحیه غیرطبیعی از بافت را برداشت و برای سرطان آزمایش کرد (بیوپسی). TURBT تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. گاهی اوقات، نمونه ای از دیواره عضلانی مثانه شما نیز گرفته می شود تا بررسی شود که آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر، اما این ممکن است یک عمل جداگانه در طی 6 هفته از اولین بیوپسی  باشد.

همچنین باید یک دوز شیمی درمانی بعد از عمل به شما پیشنهاد شود. این ممکن است به جلوگیری از بازگشت سرطان مثانه در صورت سرطانی بودن سلول های برداشته شده کمک کند.

مرحله بندی و درجه بندی

پس از تکمیل این آزمایشات، می توان درجه سرطان و مرحله آن را به شما گفت. مرحله بندی اندازه گیری میزان گسترش سرطان است. سرطان های مرحله پایین کوچکتر هستند و شانس بیشتری برای درمان موفقیت آمیز دارند. درجه بندی اندازه گیری میزان احتمال گسترش سرطان است. درجه یک سرطان معمولاً با استفاده از یک سیستم اعداد از G1 تا G3 توصیف می شود. سرطان های درجه بالا بیشتر از سرطان های درجه پایین گسترش می یابند.

پرمصرف ترین سیستم مرحله بندی سرطان مثانه به عنوان سیستم TNM شناخته می شود که در آن:

• T نشان دهنده میزان رشد تومور در داخل مثانه است
• N نشان دهنده این است که آیا سرطان به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است یا خیر
• M نشان دهنده این است که آیا سرطان به قسمت دیگری از بدن (متاستاز) مانند ریه ها گسترش یافته است یا خیر

مراحل T تشخیص سرطان مثانه

سیستم مرحله بندی T به شرح زیر است:

• TIS یا CIS (سرطان درجا) – سرطان بسیار اولیه با درجه بالا که به درونی ترین لایه پوشش مثانه محدود می شود.
• تا – سرطان فقط در داخلی ترین لایه پوشش مثانه است
• T1 – سلول های سرطانی شروع به رشد در بافت همبند فراتر از پوشش مثانه کرده اند

سرطان مثانه تا مرحله T1 معمولاً سرطان مثانه اولیه یا سرطان مثانه غیر تهاجمی عضلانی نامیده می شود.

اگر تومور بزرگتر از این باشد، معمولاً سرطان مثانه مهاجم عضلانی نامیده می شود و به این صورت طبقه بندی می شود:

• T2 – سرطان از طریق بافت همبند به عضله مثانه رشد کرده است
• T3 – سرطان از طریق لایه ماهیچه ها به لایه اطراف چربی رشد کرده است

بیشتر بخوانید: عفونت مقاربتی (بیماری جنسی) چیست؟

اگر تومور بزرگتر از مرحله T3 باشد، به عنوان سرطان پیشرفته مثانه در نظر گرفته می شود و به صورت زیر طبقه بندی می شود:

• T4 – سرطان به خارج از مثانه، به اندام های اطراف گسترش یافته است

N مرحله

سیستم مرحله بندی N به شرح زیر است:

• N0 – هیچ سلول سرطانی در هیچ یک از غدد لنفاوی شما وجود ندارد
• N1 – سلول های سرطانی فقط در یکی از غدد لنفاوی شما در لگن شما وجود دارد
• N2 – سلول های سرطانی در دو یا چند غدد لنفاوی در لگن شما وجود دارد
• N3 – سلول های سرطانی در یک یا چند غدد لنفاوی شما (معروف به گره های ایلیاک رایج) در عمق کشاله ران شما وجود دارد.

مراحل M

در سیستم M فقط دو گزینه وجود دارد:

• M0 – جایی که سرطان به قسمت دیگری از بدن سرایت نکرده است
• M1 – جایی که سرطان به قسمت دیگری از بدن مانند استخوان، ریه یا کبد گسترش یافته است

درک سیستم TNM ممکن است دشوار باشد، بنابراین از پرسیدن سؤالات تیم مراقبت در مورد نتایج آزمایش و معنای آنها برای درمان و چشم انداز نترسید.

مرکز اورولوژی جهانشهر: لیزر پروستات، درمان زگیل تناسلی و اختلال نعوظ، واریکوسل میکروسکوپی و درمان ناتوانی جنسی، لیزر سنگ کلیه، جراحی زیبایی مردان در کرج، انجام نوار مثانه، شاک ویو نعوظ ، شاک ویو پلاک پیرونی، شاک ویو پروستات، وازکتومی سرپایی در کرج، وازکتومی در کرج، درمان ناباروری در کرج، درمان سرطان پروستات و بی اختیاری ادرار، سیستوسکوپی فلکسیبل، درمان عفونت تناسلی و ادراری، جراحی ترمیمی تناسلی، بیماری جنسی و …. در جهانشهر کرج

جهت مشاوره و انجام تمامی خدمات در مرکز اورولوژی جهانشهر مانند: لیزر پروستات، درمان زگیل تناسلی و اختلال نعوظ، واریکوسل میکروسکوپی و درمان ناتوانی جنسی، لیزر سنگ کلیه، جراحی زیبایی مردان در کرج، انجام نوار مثانه، شاک ویو نعوظ، شاک ویو پلاک پیرونی، شاک ویو پروستات، وازکتومی سرپایی در کرج، درمان ناباروری در کرج، درمان سرطان پروستات و بی اختیاری ادرار، سیستوسکوپی فلکسیبل، درمان عفونت تناسلی و ادراری، جراحی ترمیمی تناسلی، بیماری جنسی و …. در جهانشهر کرج میتوانید جهت مشاوره و درخواست نوبت خود با مشاوران ما در ارتباط باشید 

ارتباط با ما:

شماره تماس: ۰۲۶۳۴۴۹۶۳۴۹

شماره تماس: ۰۹۳۶۵۶۳۴۹۸۴

اینستاگرام: دکتر ناصر بخت

آدرس: کرج، جهانشهر، بلوار ماهان، میدان مدنی، خیابان مهران، ساختمان جهانشهر، طبقه پنجم واحد ۱۱